Op vrijdag 19 april kwamen belangstellenden uit het boekenvak en betrokkenen bij de Tiele-Stichting samen in de KB (Den Haag) voor de jaarlijkse Tiele-dag, dit jaar met als thema ‘Boek, bid en bewonder’.
Na de opening door voorzitter Wouter van Gils, sprak Thirza Blekendaal over uitgeefster Mea Verwey (1892-1978) in haar dubbelrol. In haar lezing stelde Blekendaal de vraag hoe Mea Verwey zich verhield ten opzichte van haar mannelijke concurrenten en vakgenoten. Blekendaal concludeert aan het einde van haar lezing dat er geen sprake is van een dubbelrol, maar een vijfdubbelrol: Mea Verwey als dochter, erfgenaam, redactrice, uitgeefster en boekhandelaar.
Na de lezing van Blekendaal volgde een online presentatie van Jeonghun Choi, die niet fysiek aanwezig kon zijn bij de Tiele-dag. In zijn lezing, getiteld ‘Dutch learning in Bakumatsu and Meiji Japan’, gaat hij in op welke manieren Nederlandse schrijvers uit de negentiende eeuw de post-Napoleontische Europese geschiedenis vertelden en hoe hun lezers in Japan de teksten verwerkten, voornamelijk door ze te kopiëren, te vertalen en te citeren in Bakumatsu en Meiji Japan.
Kasper van Ommen sloot het eerste deel van de programma af met een presentatie over de BGNB-reeks (Bijdragen tot de geschiedenis van de Nederlandse boekhandel). De BGNB heeft tot doel studies te publiceren over de geschiedenis van het Nederlandse boekenvak, van de Middeleeuwen tot nu. De laatst gepubliceerde titels bedragen: ‘Etienne Néaulme. Een Utrechtse uitgever van Franse boeken, 1730-1744’ van René Stuip, ‘Het professionele tijdschrift in de transitie van de Nederlandse Maatschappij, 1850-2020’ van Willem Molle en ‘Woodcuts as Reading Guides: How Images Shaped Knowledge Transmission in Medical-Astrological Books in Dutch (1500-1550)’ van Andrea van Leerdam.
Na de pauze ging de voorzitter in gesprek met Tiele-fellows Marjolein Hogenbirk en Rozanne Versendaal. Hogenbirk hoopt met een vernieuwende techniek, multi-spectral imaging, palimpsesten zichtbaar te maken in het middeleeuwse handschrift de Lancelotcompilatie. Van dit handschrift is bekend dat er minimaal 16 perkamenten bladen hergebruikt zijn. Het onderzoek van Versendaal richt zich op de meertalige boekcultuur van de vroegmoderne tijd en specifiek op het meertalige boek in de stad Antwerpen in de zestiende eeuw. Het Colloquia et dictionariolum van de Antwerpse schoolmeester Noël de Berlaimont (15..?-1531) staat hierin centraal.
Het programma werd afgesloten met de uitreiking van de Tiele-scriptieprijs 2023, die is gewonnen door Larissa van Vianen. De jury was onder de indruk van “de toewijding, intellectuele nieuwsgierigheid en diepgaande kennis van de auteur op het gebied van de boekwetenschap.” Van Vianen schreef haar scriptie ter afsluiting van de master Boekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Tijdens haar stage bij het onderzoeksproject ‘Visualizing the Unknown: Scientific Observation, Representation, and Communication in 17th century Science and Society’ kwam ze voor het eerst in aanraking met de 18e-eeuwse natuuronderzoeker Pierre Lyonet (1706-1789). In haar scriptie volgt ze Lyonet’s onderzoek naar onder andere de anatomie van de wilgenhout rups van observatie tot representatie en uiteindelijk publicatie.
De inspirerende middag eindigde met een gezellige borrel met alle bezoekers. De Tiele-Stichting bedankt alle sprekers voor hun medewerking en de bezoekers voor hun komst!
© Theo de Nooij
